De gebalde vuisten: verkiezingen in Taiwan

* dit is het artikel dat ik onlangs in het HiNT publiceerde over de verkiezingen in Taiwan, ik post het hier omdat het misschien leuk is om te lezen voor mensen die politiek en het leven hier boeiend vinden. de nieuwe blog staat ergens anders op de site: Teppanyaki*

De taxi reed in rap tempo langs de vele winkelpanden die Kuang Fu Road rijk is. Het dagelijks leven verliep in Hsinchu ook op deze dag weer rustig, terwijl ik mijzelf vermaakte door uit het raam van de taxi te staren. Lampen en flitsen van auto’s en reclameborden schieten voorbij, iets dat voor mij dagelijkse kost is geworden. Langzaam dommel ik in totdat mijn oog valt op een gigantisch billboard dat boven een rij winkelpanden uit steekt.
Een groot wit reclamebord met daarop drie verschillende oudere mannen. Ze zijn netjes gekleed in strakke pakken terwijl zij hun vuisten duidelijk laten zien. De gebalde vuist, hetgeen het billboard typeert, een teken dat kracht uit zou moeten stralen. De vuisten staan niet alleen symbool voor energie, maar ook voor vastberadenheid, de wil om te streven voor een betere toekomst en de wil om te vechten voor een sterker Taiwan.
Een van de mannen die zich op het billboard heeft laten afbeelden is Ma Ying-jeou, het gezicht van de hedendaagse Kuomintang (KMT), de partij die in 1949 het Chinese vasteland moest verlaten om het nieuwe Chinese communistische regime te ontvluchten. De partij is sindsdien sterk vertegenwoordigd en heeft het grootste deel van de tijd de touwtjes stevig in handen gehad. Ook op dit moment deelt de partij de lakens op het eiland uit. De partij beschikt over een meerderheid in het parlement, een ruime meerderheid wel te verstaan: 72 van de 113 zetels behoren tot de pan-blue coalitie, waarvan de KMT de grootste deelnemer is. De oorzaak: een duidelijke overwinning in de presidentiële verkiezingen van 2008.

De KMT beschikt nu over een gunstige positie, maar dat betekent zeker niet dat het tij niet kan keren. De pan-green coalitie, onder leiding van de Democratic Progressive Party (DPP) is bezig met een stevige opmars. In principe bestaat het politieke bestel van Taiwan uit twee grote partijen en een aantal kleine partijen die zich onder de vlag van een van deze grootmachten scharen. De DPP is de oppositiepartij van Taiwan en op dit moment is de lijsttrekker van deze partij mevrouw Tsai Ing-wen. Er is dus een kleine kans dat Taiwan kennis gaat maken met een vrouwelijke premier.

Een van de politieke hete hangijzers tijdens deze verkiezingen blijft de relatie tussen de republiek China en de volksrepubliek China, of ook wel de relatie tussen Taiwan en China. De KMT blijft een aanhanger van de politiek van de drie ‘no’s’. ‘No independence’, wat staat voor het gegeven dat Taiwan geen onafhankelijkheid gaat of zal gaan eisen. ‘No unification’, wat betekent dat China het Taiwanese eiland ook niet kan claimen om zo China te verenigen. China zal dus niet streven naar het verkrijgen van een ‘chinees’ Taiwan. Ten slotte noem ik ook de derde ‘no’, namelijk ‘no use of armed force’. De drie ‘no’s’ zijn ingesteld door beide landen om de status quo te behouden, om zo de economieën van beide landen te stimuleren, en komen voort uit de consensus van 1992. De consensus representeert het gegeven dat Taiwan en China beide tot hetzelfde China behoren. Beide kanten zijn alleen wel in staat om een andere betekenis aan het begrip China te geven. Volgens de R.O.C (Republic of China, of ook wel Taiwan) behoort het Chinese vasteland tot ‘Taiwanees’ grondgebied en is de R.O.C. de enige wetmatige heersers over beide china’s. De P.R.C. (Peoples Republic of China) denkt er alleen helemaal anders over en zij zien dus zichzelf als de wetmatige heersers van zowel Taiwan als China. Kort samenvattend is de consensus dus een agreement to disagree, en deze overeenkomst vormde de basis voor verdere economische samenwerking.
De DPP is het oneens met de consensus en de ‘Één – China’ overeenkomst. Aanhangers van deze partij zijn het bewind van de KMT meer dan zat en zij willen de eigen Taiwanese identiteit nieuw leven in blazen. Dit omdat de KMT een grote periode in de geschiedenis van de ROC zonder oppositie heeft kunnen regeren. De DPP werd pas in 1986 opgericht en de partij voltooide daarmee het bestaan van een Taiwanese democratie met meerdere partijen. De DPP is van mening dat Taiwan een onafhankelijke staat moet worden en niet het schoothondje moet zijn van het machtige China aan de overkant van straat Formosa. Zij stellen een nieuwe Taiwan-consensus voor, waarin Taiwan als onafhankelijke staat erkend zou moeten worden.
De DPP vertegenwoordigd voornamelijk de mensen die door het huidige beleid niet gehoord worden. Dit zijn vooral boeren en mensen die in het zuiden van Taiwan wonen; mensen die niet erg veel profijt hebben bij een intensieve samenwerking tussen China en Taiwan. De KMT kan daarentegen vooral op de stemmen van de middenklassers en ondernemers rekenen.

Op dit moment staan de partijen zo goed als gelijk in de peilingen en dat terwijl de verkiezingen al over 2 maanden plaats zullen gaan vinden. Beide partijen kunnen nu volgens de peilingen rekenen op ongeveer 45% van de stemmen. Op 14 januari kunnen wij ons dus gaan verheugen op wat een spannende verkiezing zal gaan worden.
De vuisten blijven dus nog een geruime tijd aanwezig in het straatbeeld. Het blijft alleen niet bij billboards en andere reclameborden. Ook op tv verschijnen de gezichten van de verschillende politici tijdens korte reclameblokjes. Daarnaast verschijnen de politici ook in reclames op Youtube. Politieke reclame is daadwerkelijk overal te bewonderen Ondanks deze stortvloed aan politieke boodschappen lijkt het de bevolking van Taiwan niets te doen. Na wat rond gevraagd te hebben ben ik tot de conclusie gekomen dat jongeren zich niet erg veel bezig houden met de nationale en internationale vraagstukken die de Taiwanese overheid dagelijks bezig houden. Dat heeft waarschijnlijk vooral te maken met het feit dat men hier 21 jaar oud moet zijn om te mogen stemmen. Als ik aan Taiwanese collega-studenten vraag wat ze zouden stemmen als ze zouden mogen stemmen, dan blijft het vaak stil. ‘ I don’t know’ is steevast het antwoord. Laatst wist een meisje wel een antwoord op de vraag. ‘I will vote for Ma, because he is good looking!’ werd gevolgd door een luid gegiechel. Wat ik daarmee moet blijft voor mij een raadsel.